Vào ngày Tết, miền Bắc có hoa Đào thì miền Nam có Hoa Mai Vàng, gọi tắt là Hoa Mai. Trong khoảng một tượng trưng thấy mai cúc thọ hương bến tre là thấy Tết, hoa còn là một loại dược chất với đa dạng công năng làm thuốc thần kỳ. Để có thể biết rõ hơn về những công năng đấy, mời bạn cùng Nhận định nhé!
thông báo cơ bản
Tên tiếng Việt: Lão mai, Huỳnh mai, Hoàng mai
Tên khoa học: Ochna integerrima (Lour.) Merr.
[elementor-template id="263870"]
Họ: Ochnaceae (Hoàng mai)
Đặc điểm cây
Cây nhỏ, phân cành phổ biến, cao 5 – 10 m. Thân cành tỏa rộng, màu nâu sẫm, có nốt sần.
- Lá mọc so le, hình trứng hoác bầu dục, đôi khi hình mác – thuôn, đầu nhọn, mép khía răng nhỏ, hai mặt nhẵn, mặt trên sẫm bóng, mặt dưới nhạt; lá kèm sớm rụng.
- Cụm hoa mọc ở kẽ lá hoặc đầu cành thành chùm, hoa màu vàng, dài thường mọc gập xuống khi hoa nở, tràng 5 cánh mỏng hơi dài hơn lá đài, nhị nhiều: bầu thượng chứa 10 – 12 noãn.
- Quả hạch, dài 6 – 7 mm, lúc chín mầu đen, đựng 1 hạt: các quả xếp thành vòng đều.
Phân bố, sinh thái
Phân bố
Chi Ochna L, gồm vài loài là cây bụi hay gỗ nhỏ, phân bố tản mác ở vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới châu Á, châu Phi và các nước khu vực châu Mỹ. Ở Việt Nam có hai loài.
Hoa mai vàng có vùng phân bố chủ yếu ở khu vực Đông Nam Á và Nam Á bao gồm Việt Nam, Lào, Campuchia, Thái Lan, Malaysia, Ấn Độ. Ở Việt Nam các giống mai vàng chỉ thấy ở vùng có khí hậu nhiệt đới tiêu biểu, trong khoảng Quảng Trị, Quảng Nam, Trị Thiên – Huế dọc theo các tỉnh ven biển miền Trung trở vào.
Đặc điểm sinh thái
Cây ưa sáng, chịu được khô hạn, thường mọc lẫn với các loại cây bụi khác ở kiểu rừng thưa, rừng cây bụi ở đồi hay núi thấp.
Cây rụng lá vào đầu mùa khô, ra hoa trước lúc ra lá. Mùa hoa thường trùng vào dịp Tết nguyên đán. Số lượng hoa quả trên cây rất nhiều, tái sinh trùng hợp chủ yếu trong khoảng hạt.
tuy vậy, cây cũng có khả năng tái sinh cây chồi khỏe, Như vậy nên khi trồng ở chậu thường được cắt tỉa, cấu tạo cây cảnh cổ dáng đẹp.
bộ phận dùng
Vỏ cây mai vàng thu hái quành năm, phơi hay sấy khô.
Thành phần hoá học, tính vị
Thành phần hoá học
Mai vàng chứa nhiều tinh dầu như cineole, borneol, linalool, benzyl alcohol, farnesol, terpineol, indol… và 1 số chất khác như meratin, calycanthine, caroten…
Nghiên cứu hiện đại, tiên tiến cho thấy, hoa mai có tác dụng kích thích bài xuất dịch mật, ức chế 1 số loại vi khuẩn như coli, trực khuẩn lỵ, trực khuẩn thương hàn, phẩy khuẩn tả, trực khuẩn lao…
Tính vị, công năng
Theo dược khoa cổ truyền:
- Hoa mai vị ngọt khá đắng, tính ấm, không độc.
- Có công năng giải thử sinh tân, khai vị tán uất, hóa đàm, thường được sử dụng để chữa các chứng bệnh như sốt cao phiền khát, tức ngực, ho, hầu họng sưng đau, bỏng, lao hạch, chán ăn, chóng mặt…
công năng và những bài thuốc về Hoa Mai Vàng
công dụng
Theo kinh nghiệm dân gian, ở các tỉnh phía Nam Việt Nam, người ta dùng vỏ thân cây hoa mai vàng ngâm rượu uống làm thuốc bổ đắng, giúp tiêu hóa dễ dàng.
Ở Campuchia và Lào, các lá non của cây thường được sử dụng làm rau ăn sống.
Xem thêm: Nơi bán cây mai vàng giá rẻ 2022 uy tín, chất lượng nhất
Những bài thuốc về Hoa Mai Vàng
1. Trúng thử gây tâm phiền, đau dầu, chóng mặt:
Bài 1: Hoa mai 9g sắc uống hoặc kết hợp hoa mai với hoa biển đậu và lá sen tươi lượng vừa đủ, sắc uống.
Bài 2: Mai vàng 15g, hoa cúc trắng 15g, hoa hồng 15g, hãm uống thay trà.
2. Tăng cường huyết áp, cơn đau thắt ngực
Mai vàng 3g, thảo quyết minh 10g hãm với nước sôi trong bình kín, sau 20phút thì sử dụng được, uống thay trà trong ngày.
3. Chướng bụng, đầy tương đối
Hoa mai 10g, mộc hương 10g, hương phụ 15g, sắc uống.
4. Đau bụng do lạnh
Mai vàng và chu sa liên lượng bằng nhau, sấy khô, tán bột, uống mỗi lần 3 – 6g với rượu nhạt.
5. Nôn
Hoa mai 5g, nước cốt gừng tươi 5ml. Đem hoa mai hãm với nước sôi trong bình kín, sau chừng 30 phút là sử dụng được, chắt ra hòa thêm nước gừng tươi rồi uống, mỗi ngày sử dụng hai thang.
6. Viêm họng, viêm amydal cấp tính
Bài 1: Mai vàng 6g, huyền sâm 9g, bản lam căn 9g, sắc uống.
Bài 2: Mai 15g, kim ngân hoa 15g, thạch cao 15g, huyền sâm 9g, sắc uống.
Bài 3: Mai vàng 9g hãm với nước sôi trong bình kín, uống thay trà trong ngày.
7. Viêm họng kinh niên
Bài 1: Mai vàng 6g, hoa dành dành 5g, trà 20g. Ba thứ trộn lẫn chia làm hai lần hãm với nước sôi uống thay trà, mỗi ngày 1 thang.
Bài 2: Mai vàng và hoa ngọc trâm lượng vừa đủ đem nấu với 60g gạo tẻ thành cháo, chia ăn vài lần trong ngày, mỗi ngày 1 thang.
8. Viêm loét môi và niêm mạc miệng
Mai vàng tươi lượng vừa đủ đem giã nát với các con phố trắng rồi vắt lấy nước bôi vào tổn thương.
9. Ho dai dẳng
Bài 1: Hoa mai 9g hãm uống thay trà trong ngày.
Bài 2: Hoa mai 10g, khoản đông hoa 10g, gạo tẻ 60g, phần đông đem ninh thành cháo, chế thêm một chút mật ong, chia ăn vài lần trong ngày.
10. Đau khớp do thấp khớp
Hoa mai vàng 9g, thạch nam đằng 9g, thố nhĩ phong 9g, đam ngâm với 200ml rượu, mỗi lần uống 30 – 50ml.